Startup Cenneti Berlin'de Tasarımcı Olarak Çalışmak

Dijital ürün tasarımcısı olarak Berlin'de çalışan Mert Bey, Almanya'da yaşamak ve çalışmak konusundaki tecrübelerini Çizzgi ile paylaştı. Keyifli okumalar dileriz 😇

"LinkedIn'den yarınlar yokmuşçasına önüme çıkan benimle alakalı bütün pozisyonlara başvuruyordum..."

- Mert Kütükoğlu, 1990 doğumluyum, Türkiye’de Endüstri ürünleri tasarımı bölümü okuduktan sonra, stajlarımdan birinde dijital ürün tasarımına yöneldim, o günden beri dijital ürün tasarımcısı & deneyim tasarımcısı olarak çalışıyorum.

Mert Kütükoğlu32 yaşındaDijital Ürün Tasarımcısı

- 2018 Eylül ayında Berlin’e taşındım. Ara sıra yurt dışına yaptığım ve takip ettiğim blog, vloglarda özellikle Almanya’da dijital ürün tasarımı ile ilgili çok fazla iş fırsatı olduğunu fark ettim. Son Berlin ziyaretimde kullanıcı deneyimi tasarımı ile ilgili olan etkinlikte yapmış olduğum bağlantılarla birlikte, özellikle Berlin’in startuplara ev sahipliği yaptığını ve bu yeni kurulan şirketlerin hem yazılım hem de tasarımcı pozisyonlarına ihtiyaç duyduklarını öğrendim. Bu da iş ararkenki sürecimde ağırlığımı Berlin’e yöneltti.

- Sebebini tam olarak cümlelerle belirtemesem de genel olarak kendimi doğup büyüdüğüm ülkede yaşarken göremedim. Bu konuda tabii ki de son senelerde artan siyasi toksikleşme ve kutuplaşma ile birlikte düşüşe geçen ekonominin de katkısı büyük.

- Benim iş aramaya başladığım süreçte yurt dışına göç bu kadar yaygın değildi. (En azından benim çevremde) Dolayısıyla hangi kaynaklardan nasıl yararlanacağımı kestiremiyordum. Bu süreçte çok zorlandığımı söyleyemem, bir tasarımcı olarak portfolio yapmak oldukça zaman alabiliyor, yorucu olan kısım buydu, ancak başladıktan sonra da gerisi geliyor.

Portfoliomu bitirdikten sonra İstanbul’daki işime gidip gelirken, yolda orda burda LinkedIn'den yarınlar yokmuşçasına önüme çıkan benimle alakalı bütün pozisyonlara başvuruyordum. Herhangi bir ülke fark etmeden, İsveç, İsviçre, İngiltere, İspanya, Portekiz, Almanya… Bir süre sonra tabi Almanya’dan dönüşlerin daha fazla olduğunu fark ettim, ve diğer ülkelerle zaman veya motivasyon kaybetmeyi bıraktım.

İş arama sürecinde zaman mekan fark etmeksizin en yorucu olan kısım benim için mülakatlar. Her ne kadar mülakat boyunca geçirdiğim zaman keyif verse de, özellikle Berlin’de ve tasarım ile ilgili pozisyonlarda çok fazla basamak var. Suan çalıştığım yere girerken 9 (Dokuz) adet oturum gerçekleştirdim, üst düzey yöneticili olarak çalışsam belki anlayabilirim ancak zaten kapı hemen hemen 4-5 oturumdan açılıyor, dolayısıyla mental olarak yorucu.

Çözümü gerçekten bu oturumları mülakat olarak değil, yeni birileriyle tanışma sohbet etme olarak değerlendirmeye başlayarak buldum, ve beklentilerimi sıfıra indirdim. 5 Mülakat sonrası birden iletişim mi kesiliyor? cevap gelmiyor mu? Hiç kafa yormanın alemi yok, bir sonrakine bakalım… Ghosting resmen iş arama sürecine de sıçramış durumda.

Berlin'de ben.

- 4 sene öncesinin ve bu zamanın kuru birbirinden çok farklı. Ben taşınırken Euro 5’lerde dolanıyordu yanlış hatırlamıyorsam. Benim taşınacağım dönem ilk defa 8 oldu. Ben bu para pul konularında çok zeki biri değilimdir, paramı TL’de tutuyordum (gerçekten neden?) 8 olunca tabii oldukça bir miktar kaybım oldu.

Hemen hemen 5bin Euro ile bu süreci geçirdim, ancak belirtmekte fayda var, o zamanki kira ücretleriyle bu zaman arasında uçurum var. En başta 2-3 kira depozito veriyorsunuz, üzerine 1 kira… Bu aralar bir kira 1000-1200 Euro arası değişiyor (şanslıysanız).

İlk ay bilmediğim konularda yaptığım bazı hatalar vs. derken bazı kayıplarım oldu tabii. Maaşı aldıktan sonra bütçemi ona göre yaparak ev kurulumuna çok acele etmeden aydan aya yatırım yaparak çözdüm.

- Vize tarafında ilk çalışmaya başladığım şirket gayet yardımcı oldu. Ben kendi tarafımdaki tüm evrakları toparladım ve Almanca’ya çevirttim. Bu tarafta biraz harcamam oldu hatırladığım kadarıyla. Elimden geldiğince bütün ilgili sertifikalarım vs. hepsini de belgelerin arasına ekledim.

Başvuru zamanım bayrama denk geldiği için hesaba katmadığım 2 haftalık bir gecikmem oldu. Geç olsun güç olmasın…

- Almanca lisede üçüncü dilimdi ancak basketbol antrenmanlarından dolayı hemen hemen tüm dersleri kaçırdığım için konuşup anlayabileceğim bir Almancam olmadı. Dillere genel olarak yeteneğim olduğunu düşünmüyorum. İş İngilizcem günlük yaşam İngilizcemden okuduğum kaynaklar sebebiyle daha iyiydi. Ancak tabii Türkiye’de yaşıyorken konuşma ihtiyacı duymadığımdan ilk aylar biraz adapte olmakla geçti.

Berlin’de Almanca öğrenmek için çok ekstra bir çaba sarf etmeniz gerekiyor. Eğer bunu yapamıyorsanız açıkçası bir kaybınız olmuyor. Şehirde bütün dilleri duyabilirsiniz. Günlük 3 dil kullanmak da yorucu olabiliyor. Şu an Almancam hala var diyemem, ancak İngilizce’yi Türkçe’den fazla kullandığım dönemler olabiliyor, e haliyle ilk geldiğim ve şu an arasında dağlar kadar bir rahatlık farkı var.

Arkadaşlarımla:)

- Berlin’e gelmek isteyenlere buradan çok ciddi olarak, önce ev bulma işini halletmelerini öneriyorum. İş bulmak çok daha basitken, ev de bir o kadar zor. Senelik kirayı ödemek bile isteseniz, resmen paranızın bir işe yaramadığı bir şehirden bahsediyoruz.

Evimi de işimi bulduğum gibi çevrem sayesinde buldum. İlk çalıştığım şirketteki yöneticimin arkadaşının evinde kalıyorum. Referans olunca tabii ev arama sürecindeki tomar tomar dokümana bakmadan rahat bir şekilde kabul aldım.

Evim 60m2, 1 salon 1 yatak odası var, avluya bakıyor ve Berlin’in belki de en çok restoran bulunan sokağında. Çevresinde yürüme mesafesinde yüzebileceğiniz ve dolaşabileceğiniz göller ve parklar var, bu çok büyük bir artı. 689 Euro kira, 100 Euro aidat veriyorum.

- İşimi bahsettiğim üzere LinkedIn'den yarınlar yokmuşçasına başvurular yaparak buldum. Ancak şansıma Türkiye’den buraya taşınırken çok fazla görüşme yapmadım.

Başvurduğum bir şirket son aşamada kabul etmedi ancak beni başka bir yere önerdi. Bu başka bir iş ilanı sitesiydi (adını şu anda hatırlayamıyorum). Bu siteye onların bana vermiş olduğu bir kod ile girerek oradaki ilanlara başvurmaya başladım. Şansıma benim başvurmuş olduğum şirket de aynı anda bana bir görüşme teklifi gönderdi. Şansım bu durumda devam etmekte, çünkü o şirkette pozisyona alım yapan kişiyi Türkiye’deki girişimcilik çevremden tanıyordum. Dolayısıyla her ne kadar şirkette başkalarıyla görüşsem de, benim için bir tık daha rahat oldu.

- Eğer imkanınız varsa o ülkeye, şehire gidip en azından 1-2-3 ay, minimum ne kadar kalabiliyorsanız kalıp kendinizin tecrübe etmesi. Yurt dışına taşınmak ve bununla gelen tecrübeler kişiden kişiye çok değişiyor, bazısı var yok efendim neden ezine peyniri yok burada diye dert edebiliyor… Dolayısıyla bunu anlamanın tek yolu ya oraya önden gidip keşfetmek, veya orada yaşayanlara ulaşıp önceden hazırlanarak bazı sorular sormak.

- Süre bazında rezalet! Süre diyorum çünkü bir doktora ulaşmak en az 2 hafta. (Şansınız varsa) Kolum çatladı hastaneye gittim 8 saat sonra doktoru görebildim. Zehirlendim, 3 saat sürdü. Arkadaşım bel problemi sebebiyle yürüyemez oldu 3 hastane 4 doktor değiştirdik! Sağlık sistemi süre bazında gerçekten içler acısı, ancak kalite tarafında bir sıkıntıya şimdilik rastlamadım.

- Genel olarak yurt dışında yaşamak biraz büyültülebiliyor, dilim yeter mi? becerebilir miyim? vs.

Bu deneyimler kesinlikle yaşadığınız ülke ve kişi bazında değişkenlik gösterebiliyor. Eğer yapabilirseniz beklentinizi 0’a indirerek bu mentaliteye ulaşın. Yani yaşadığın evin balkonu olmayabilir bir süreliğine, veya ne bileyim bazı konforlarından ödün vermen gerekebilir. Ancak belli bir süre geçtikten sonra bunları tekrar yerine getirebiliyorsun. Sanırım benim için bu düşünce yapısı yardımcı olmuştu. Evde 0 eşya, koli üstünde oturup yemek yerken, "şu an belim melim pert oldu ama yarın öbür gün bugünü hatırlayıp muhtemelen tebessüm edicem veya gülerek anlatacağım" diye düşüncem olmuştu, şimdi buraya yazıyorum, sanıyorum ki bu şekilde anlatabilirim ne demek istediğimi.

- Gideceğiniz yerin dilini bilmek çok büyük bir artı. Benim için çok somut bir Berlin planı olmadı, dolayısıyla taşınmadan önce buna yatırım yapmadım, yapamadım. Eğer aklınızda kalbinizde net bir yer varsa, dilini bilmiyorsanız, bununla başlayabilirsiniz.

Bir de, "ya onlarca kişi varken beni neden alsınlar?" gibi dramalara girmeyin lütfen. Kendinize güvenin, hata yapın, bundan ders çıkarın, sonraki adımınızda işinize ne kadar yaradığını göreceksiniz!

Evimin yakınlarındaki göl.

Çizzgi olarak çok teşekkür ederiz bu değerli bilgiler için 🥰