- Yurt Dışı Röportajları
- Yazılar
Almanya'da Bilgisayar Mühendisi Olarak Çalışmak
5 Kasım 2021
Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra, bir süre İzmir'de bilgisayar mühendisi olarak çalışan Enes Bey, 2021 yılının ocak ayında eşiyle birlikte Berlin'e taşınıp, mesleğine orada devam etmeye başladı. Enes Bey, Almanya'da yaşamak konusundaki tecrübelerini Çizzgi ile paylaştı. Umarız severek okursunuz bu keyifli röportajı 😍
"Almanya’nın sosyal devlet anlayışını buraya geldiğimde daha iyi anladım..."
Merhaba, öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
- Merhaba, ben Enes Ateş. 32 yaşındayım, Zonguldak’ta doğdum. Bilgisayar mühendisiyim, lisansımı ve yüksek lisansımı Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde tamamladım. 14 sene kadar İzmir’de yaşadım.
Yaşadığınız ülkeye ne zaman ve nasıl gittiniz? Somut bilgiler vererek açıklayabilir misiniz?
- 2021 yılının Ocak ayında eşimle birlikte Berlin’e geldim. Son birkaç yıldır e-ticaret sitelerinin geliştirimi üzerine projelerde çalışıyorum. Bu alandaki tecrübemin vasıtasıyla önüme çıkan iş fırsatını değerlendirdim. Pandemiden kaynaklanan sıkıntılar dışında her şey yolunda gitti ve Almanya’da mevcut işime başladım.
Araştırma sürecinde sizi en çok zorlayan şey ne oldu ve nasıl çözdünüz o sorunu?
- Yurtdışında çalışma planlarım birkaç sene öncesine dayanıyor aslında. 2015 yılında Köln’de birkaç ay staj yapma fırsatım olmuştu. O dönem daha yoğun iş arayışındaydım fakat görüşmelerim genel olarak olumsuz sonuçlanıyordu. İş tecrübemin eksikliği ya da başvurduğum pozisyonlarda istenen kriterlerle tecrübemin uyuşmamasından ötürü bu geri dönüşleri alıyordum.
Geçen sene ise bir arkadaşımın da referansı ile birlikte son birkaç yılda tecrübe edindiğim alanda bir işe başvurunca her şey daha kolay ilerledi. En çok sıkıntı yaşadığım nokta ise pandemiden ötürü iş görüşmeleri ya iptal oluyor ya da aksıyordu. İş teklifi aldığım zamandan Berlin’e ayak bastığım ana kadar geçen birkaç aylık süre belirsizlik üzerine kuruluydu. Bu süre zarfında İzmir’de ağır bir deprem de yaşadık. Evimizden apar topar taşınmamız gerekti.
İlk kez giderken, toplam masraflarınız için minimum ne kadar para gerekti?
"Almanya’da vergi iadesi sistemi var..."
- Daha önce benzer şekilde yurtdışına taşınmış arkadaşlardan da ön bilgi alıp hazırlık yaptık. Vize, uçak masrafları, eksik eşyalar (İzmir’den taşındığımız için kışlık mont ve botlarımızın olmadığının farkına vardık örneğin :)), geçici olarak tuttuğumuz evin ilk ay kirası ve depozitosu, ilk ay maaşını alıncaya kadar olacak giderler için para vb. derken 4-5 bin Euro arası masraf yapmamız gerekti.
Birkaç ay sonra kalıcı ev bulduğumuzda ise, o eve verdiğimiz depozito (3000 Euro) ve aldığımız ev eşyaları (7000 Euro) ile birlikte 10 bin Euro daha para harcadık. Bu miktarlar bulduğunuz eve ve eşya alıp almama durumunuza göre değişebilir tabii ki. Biz birkaç ay içerisinde tam olarak yerleşmeyi amaçlamıştık.
Bu noktada şunu da belirtmek iyi olabilir. Almanya’da vergi iadesi sistemi var. Her senenin sonunda harcama yaptığınız bazı kalemler üzerinden vergi iadesi alma şansınız oluyor. Örneğin bu ilk taşınma masraflarınızı masraf olarak saydırabiliyorsunuz. Biz birkaç ay sonra yapacağız ilk işlemimizi, o yüzden henüz tecrübemiz yok. Ama taşınma durumunda olan kişiler için not düşmek gerekirse, yaptığınız masrafların fiş/faturalarını saklamanızda fayda var :)
Vize alırken tecrübe ettiklerinizi somut bir şekilde paylaşabilir misiniz?
- Pandemi döneminde taşınmaya karar verdiğimiz için normal vize süreçlerinden bir miktar farklı işledi sürecimiz. Örneğin randevu almak ya da randevu tarihi seçmek gibi bir şansımız yoktu. Konsolosluğun anlaşmalı olduğu kurum IDATA'dan randevu talep etmiştik. Onlar da bize 3 hafta sonrasına randevu vermişti. Bu süre zarfında AB Mavi Kart vizesi için gerekli belgeleri topladık. Vize başvurumuz için cebimizden toplamda yaklaşık 200’er Euro çıkmıştı. Başvurumuzdan 3 hafta sonra da vizelerimiz gelmişti. Pandemiden ötürü süreçler yine değişmiş olabilir.
Gittiğiniz ülkenin dilini ne kadar sürede ve nasıl öğrendiniz? İngilizce seviyeniz giderken nasıldı ve şimdi nasıl?
- Sanırım Almanca’yı öğrenmek bir ömür sürecek :) Yoğun bir program dahilinde olmasa da Almanya’ya geldiğim ilk günlerden beri Almanca öğrenmek için zaman harcıyorum. Ortalama haftada 5-6 saate denk geliyor bu zaman (kurs ve ödevler). A2 seviyesinde kursa gidiyorum şu anda. Burada vatandaşlığa başvurmak için istenen seviye ise B1 bildiğim kadarıyla. Derdim olduğunu anlatabilecek ama derdimin ne olduğunu anlatamayacak seviyedeyim şu an :) Hedefim önümüzdeki yılın sonuna kadar B1 seviyesini tamamlayabilmek.
İngilizce seviyem çalışma hayatım sayesinde gelişti. Son yıllarda farklı ülkelerden insanlarla çalışma fırsatım oldu ve bir şekilde pratik yapmak zorunda kala kala İngilizce’mi ilerletebildim. Upper Intermediate (B2) seviyesindeyim diyebilirim. Fakat buraya geldikten sonra üzerine çok bir şey koyduğumu söyleyemem. Berlin’de özellikle, Türkçe konuşma ihtimaliniz çok yüksek ve pandemi döneminde çok sosyalleşme şansımız olmadığından yabancı dil pratiği yapma şansım pek olmadı.
Yaşamakta olduğunuz evi nasıl buldunuz ve kirası ne kadar?
- Kira: 1200 Euro (Isınma ve su faturası dahil)
- Evin Büyüklüğü: 54 metrekare, 1+1
- Elektrik ve İnternet: 100 Euro
- Sanırım özellikle Berlin’deki en büyük sorunlardan biri ev bulma meselesi. Bizim de en çok sıkıntı yaşadığımız nokta. İlk geldiğimizde 4 aylığına eşyalı bir ev kiraladık. Bu süre zarfında kalıcı yaşayabileceğimiz bir ev bulmaya çalıştık. 2-3 aylık bir sürecin sonunda güzel bir eve denk gelebildik ve 6 aydır buradayız. Fakat bu evi bulmak için 400’den fazla eve başvurmamız gerekti. Burada evleri kiralamak için iş başvurusu yapar gibi özgeçmiş hazırlamak, gelirini ispatlayabilmek, hatta motivasyon yazısı (neden o evi tutmak istediğinize dair) bile yazmak gerekebiliyor. Maalesef burada talebe kıyasla az ev var. Kiralar da pahalı ve artmaya devam ediyor.
Biz oturduğumuz eve 1200 Euro kira ödüyoruz. Bu kiraya ısınma ve su faturası dahil. Ekstradan elektrik ve internet faturası ödüyoruz. Evlerin boyutları da Türkiye’dekilere kıyasla küçük. Bizim oturduğumuz ev 54 metrekare, 1+1.
Ev arama süreci ile ilgili bir sıkıntılı nokta da bir ev ilana koyulduktan sonra 1 saat içerisinde (bazen dakikalar içerisinde) yüzlerce başvuru alabildiği için yayından kalkabiliyor. İlana başvurabilmişseniz, öncelikle evi görme şansına sahip oluyorsunuz. Evi görüp beğenirseniz de beğenenler arasından seçilme şansınız olabilir. Özet geçmeye çalışırsam, evet burada yaşayacak yer bulma sıkıntılı bir süreç ve bu yazdıklarım sadece olayın ufak bir parçası.
İşinizi ne yaparak buldunuz?
- Farklı zamanlarda farklı sebeplerle yurtdışında iş arayışım olmuştu. Fakat buraya taşınmamı sağlayan süreç daha çok tesadüf üzerine başladı. Şu an çalıştığım şirketteki bir arkadaşımla sohbet ederken aynı alanda çalıştığımızı, benzer işler yaptığımızı öğrenmiştim. O da bana referans olarak şirketteki bir pozisyona başvurmamı sağladı ve buraya geldim. Daha önceden ise iş başvurularımı angel.co , stackoverflow.com gibi daha çok yazılım/bilişim alanındaki şirketlerin iş ilanı verdiği sitelerden yapıyordum. Son dönemde ise LinkedIn en bilinen platform sanırım. Benim henüz kullanmadığım ama Almanya’da popüler olduğunu duyduğum Xing var bir de.
Yaşadığınız ülkede çalışmak isteyenlere de yararlı olacağını düşündüğünüz somut bilgiler verebilir misiniz?
- Yurtdışına taşınmaya karar verdiğimizde en büyük soru işareti zorlanıp zorlanmayacağımız olmuştu. Gideceğimiz yerin dili, kültürü, iş imkanları, alım gücü vb. önemliydi bizim için. Birkaç maddeyi göz önüne alınca Almanya ve özellikle Berlin çok mantıklı bir seçim gibi gelmişti. Yurtdışına ya da Avrupa’ya adım atmak için güzel bir ilk durak bence. Müthiş bir kültür şokuna uğramıyorsunuz ve Türkiye’ye oldukça yakın.
Berlin büyük ve her memleketten insanın yaşadığı bir şehir. Sokakta Almanca, İngilizce veya Türkçe (daha birçok dil tabii ki) konuşacak birilerini her yerde bulabiliyorsunuz. Uzak doğu ya da Türkiye mutfağından çok lezzetli yemekler yeme şansınız var. Diğer Avrupa şehirlerine göre dışarıda yemek yemek, market alışverişi vb. nispeten daha ucuz.
Almanya’nın sosyal devlet anlayışını da buraya geldiğimde daha iyi anladım. Pandemi döneminde yapılan yardımlar, Berlin’de kreşlerin ücretsiz olması ya da üniversite harç ücretlerinin cüzi miktarlarda olması gibi birkaç örnek sayabilirim. Bu konuda müthiş bilgi sahibi olmadığımdan yanlış bilgi vermek istemiyorum ama sosyal devlet anlayışı konusunda çaba sarfettiklerini görebiliyorum. Eğer buralarda yaşamayı düşünenler varsa diye birkaç olumlu bilgi vermek istedim.
Yaşadığınız ülkenin sağlık sistemi hakkında genel bir bilgi verebilir misiniz? Hiç hastaneye gittiniz mi?
- Burada doktora sadece kontrol amaçlı ve Corona aşılarımızı olmak için gittik şimdiye kadar. Onun için de Türkçe konuşan bir doktor bulup ona kayıt olduk. Türkiye’deki aile hekimine benzer bir sistem var burada da. Bize çok yardımcı oldu ve ilgilendi doktorumuz. Kendisi de yakın zamanda göçmüş buraya. Rahatsızlığımı değil Almanca veya İngilizce olarak anlatmayı, Türkçe bile düzgün tarif edebilen biri olmadığım için Türkçe konuşan bir doktor bulmak önemliydi benim için.
Hastane tecrübemiz henüz yok ama genel olarak buradaki süreçlerin çok yavaş ilerlediğinden bahsediliyor. Acile gittiğinizde bile birkaç saat beklemeniz gerekebiliyormuş. Bunun en büyük sebebi de sanırım sağlık alanındaki iş gücü yetersizliği. Tüm bunların yanında Almanya’da genel ya da özel sağlık sigortası yaptırmanız gerekiyor. Bu sigorta ücreti brüt maaşınızdan belirli bir oranda kesiliyor.
Eklemek istediğiniz başka bir şey veya yaşadığınız başka sorunlar var mı?
- Almanya’da sıklıkla duyacağınız kelimelerden biri “termin”. Bizdeki karşılığı randevu diyebiliriz. Resmi hemen her iş için randevu almanız gerekiyor ama Berlin gibi kalabalık şehirlerde randevu bulmak çok zor iş. Bu problemi çözme vaatleri seçim propagandalarına bile yansımış durumda. Bir de çoğu iş burada hızlıca çözülmüyor. Yani biraz sabırlı olmak gerekebilir bir problem yaşadığınızda ya da resmi bir işiniz olduğunda.
İyi bir gelişme ise yazılım teknolojileri konusunda biraz geride kaldıklarını kabul ediyorlar ve bu konuda iyileştirmeler yapmaya çalışıyorlar. Zira kartla hatta nakit ödeme bile yapamadığınız, IBAN numarası doldurmanız gereken formlarla karşılaşabilirsiniz kimi kurumlarda. Bu konuyla paralel olarak Almanya'da işgücü açığı oldukça fazla. Yazılım teknolojileri alanında da birçok iş fırsatı önünüze çıkabiliyor. Almanya'da farklı şehirlerdeki yazılım firmalarının ilanlarına denk gelmeniz mümkün. Bu şekilde Türkiye'den göçen çok yazılımcı var.
Yurt dışına çıkmadan veya orada yaşamaya başlamadan önce keşke bilseydim dediğiniz bir şey var mı? Kendi deneyimlerinizden yola çıkarak bir tavsiyede bulunabilir misiniz?
- Sanırım bu konuda söyleyebileceğim tek şey bizim çoğu şeye çok hazırlıklı olarak gelmiş olmamız. Bizden önce yurtdışına yerleşmiş arkadaşlarımızdan çok fazla bilgi topladık ve kendimizi çoğu duruma karşı hazırladık. Tabii ne yaparsak yapalım tecrübe ettiğimiz anda öğrendik çoğu şeyi. O yüzden gideceğiniz yere daha önceden yerleşmiş sizin soru ve sorunlarınızı anlayabilecek, o bölgeye ait tecrübelerini aktarabilecek ve tüyolar verebilecek birileri illaki vardır. O kişilere ulaşmaya çalışıp bolbol soru sorup kendinizi sürece daha hazır hale getirebilirsiniz. Kimi durum için de yaşayıp görelim demek daha iyi oluyor, onun tadı da ayrı :)
Çok teşekkür ederiz Çizzgi olarak 😇
En Son Eklenen Röportajlar
Yurt dışına gidenler neler yaparak orada iş buldular, ne gibi sorunlarla karşılaşıp o sorunları nasıl çözdüler. Sizler için derlediğimiz röportaj serileri.
